മാനസികാരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങളെ സംബന്ധിച്ച് സംഭാഷണം നടത്തുന്നതിനും അവബോധം വളര്‍ത്തുന്നതിനും കൂടുതല്‍ മനസ്സിലാക്കുന്നതിനും അവസരം നല്‍കിക്കൊണ്ട് എല്ലാവര്‍ഷവും ഒക്ടോബര്‍ പത്തിന് ലോക മാനസികാരോഗ്യ ദിനം ആഘോഷിക്കപ്പെടുന്നു.
നമ്മുടെ സുസ്ഥിതിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പലപ്പോഴും അവഗണിക്കപ്പെടുന്ന വസ്തുതകളെക്കുറിച്ച് അവബോധം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനും നമ്മുടെ മനസ്സിന്‍റെയും വികാരങ്ങ ളുടെയും അവസ്ഥയെ അംഗീകരിക്കുകയും അഭിസംബോധന ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നതിന്‍റെ നിര്‍ണായക പ്രാധാന്യത്തിന്‍റെ ആഗോളതലത്തിലുള്ള ഓര്‍മപ്പെടുത്തലിനുമായുള്ള ദിനം 2023ലും കടന്നു പോയി.
ദൈനംദിന ജീവിതത്തിലെ സമ്മര്‍ദങ്ങള്‍ ചിലപ്പോള്‍ നമ്മെ കീഴടക്കിയേക്കാവുന്ന ഒരു ലോകത്ത് തുറന്ന സംഭാഷണങ്ങളില്‍ ഏര്‍പ്പെടാന്‍ ലോകമാനസികാരോഗ്യദിനം നമ്മെ ക്ഷണി ക്കുന്നു. മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളെപ്പറ്റിയുള്ള നിശബ്ദത തകര്‍ക്കാനും മിഥ്യാധാരണകള്‍ ഇല്ലാതാക്കാനും വ്യക്തികളെ അവര്‍ അര്‍ഹിക്കുന്ന പിന്തുണ തേടുന്നതില്‍ നിന്ന് വളരെക്കാലമായി തടഞ്ഞുനിര്‍ത്തിയ കളങ്കബോധം (stigma)ഇല്ലാതാക്കാനും ഈ ദിനം നമ്മെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു.
മാനസികാരോഗ്യം എന്നത് ഒരു വ്യക്തിയുടെ വൈകാരികവും മാനസികവും സാമൂ ഹികവുമായ സുഃസ്ഥിതിയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. സമ്മര്‍ദ്ദം നിയന്ത്രിക്കാനും ബന്ധങ്ങള്‍ ആഴമുള്ളതാക്കാനും ക്രിയാത്മകമായി പ്രവര്‍ത്തിക്കാനും തീരുമാനങ്ങള്‍ എടുക്കാനും ജീവിതത്തിലെ വെല്ലുവിളികളെ നേരിടാനുമുള്ള ഒരു വ്യക്തി യുടെ കഴിവ ്മാനസികാരോഗ്യം എന്ന പദം ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്നു. നല്ല മാനസികാരോഗ്യം എന്നത് മാനസിക വൈകല്യങ്ങളുടെ അഭാവം മാത്രമല്ല പ്രതിരോധശേഷി, വൈകാരിക സന്തുലിതാവസ്ഥ, ജീവിതത്തെക്കുറിച്ചുള്ള നല്ല വീക്ഷണം എന്നിവയും ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്നു.
ശരിയായ മാനസികാരോഗ്യം ഒരു വ്യക്തിയുടെ മൊത്തത്തിലുള്ള ജീവിതനിലവാരം മെച്ചപ്പെടുത്തും. അതേസമയം മോശം മാനസികാരോഗ്യം വിഷാദം, ഉത്കണ്ഠ, ഉന്മാദം തുടങ്ങിയ വിവിധ മാനസികാരോഗ്യ വൈകല്യങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. മാനസികാരോഗ്യം മൊത്തത്തിലുള്ള സുസ്ഥിതിയുടെ ഒരു നിര്‍ണായക വശമാണ്. സ്വയം പരിചരണ ത്തിലൂടെയും ആവശ്യമുള്ളപ്പോള്‍ പിന്തുണ തേടുന്നതിലൂടെയും മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള കളങ്കബോധം കുറയ്ക്കുന്നതിലൂടെയും മാനസികാരോഗ്യം പരിപാലിക്കേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്.
ഇന്ത്യയില്‍ മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ശക്തമായ സാമൂഹിക കളങ്കബോധം നിലനില്‍ക്കുന്നുവെന്നത് ഖേദകരമായ വസ്തുതയാണ്.
ഇത് പലപ്പോഴും വ്യക്തികളെ സഹായം തേടുന്നതില്‍ നിന്ന് തടയുന്നു. പലര്‍ക്കും മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളെക്കുറിച്ച് അവബോധമില്ല. ലക്ഷണങ്ങള്‍ തിരിച്ചറിയാനും പലര്‍ക്കും കഴിയുന്നില്ല. യോഗ്യതയുള്ള പ്രൊഫഷണലുകളും സൗകര്യങ്ങളും ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള മാനസികാരോഗ്യ സേവനങ്ങള്‍ പരിമിതമാണ്; പ്രത്യേകിച്ച് ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളില്‍.
ഇന്ത്യയിലെ മാനസികാരോഗ്യ സേവനങ്ങള്‍ക്ക് സാമ്പത്തിക പരാധീനത പലപ്പോഴും ഒരു വിലങ്ങ് തടിയായി നിലകൊള്ളുന്നു. ഇത് വിഭവങ്ങളുടെയും അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെയും അഭാവത്തിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. വിഷാദം, ഉത്കണ്ഠ, സ്കീസോഫ്രീനിയ തുടങ്ങിയ അവസ്ഥകള്‍ ജനസംഖ്യയുടെ ഗണ്യമായ ഭാഗത്തെ ബാധിക്കുന്ന മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളായി മാറിയിരിക്കുന്നു.
ബോധവല്‍കരണ കാംപെയ്നുകള്‍, നയപരമായ സംരംഭങ്ങള്‍, മാനസികാരോഗ്യ സേവന ങ്ങള്‍ക്കുള്ള വര്‍ധിച്ച ധനസഹായം എന്നിവയിലൂടെ ഈ പ്രശ്നങ്ങള്‍ പരിഹരിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങള്‍ നടക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും ഇന്ത്യയിലെ മൊത്തത്തിലുള്ള മാനസികാരോഗ്യ ലാന്‍ഡ്സ്കേപ്പ് മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിന് ഇനിയും വളരെയധികം കാര്യങ്ങള്‍ ചെയ്യാനുണ്ട്. നിയമ വിരുദ്ധമായ മയക്കുമരുന്ന് വ്യാപാരം പൊതുവിടങ്ങളില്‍ പ്രത്യേകിച്ച് ബസ്റ്റാന്‍റുകള്‍ റെയില്‍വേ സ്റ്റേഷനുകള്‍ ട്രെയിനുകള്‍ മുതലായ ഇടങ്ങളില്‍ തഴച്ചു വളര്‍ ന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. മയക്കുമരുന്നിനോടുള്ള ആസക്തിയും അവയ്ക്ക് അടിമയാകലും അക്രമം, കുടുംബപ്രശ്നങ്ങള്‍ എന്നിവയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. മയക്കുമരുന്ന് വ്യാപാരത്തെ പൊലീസ് സംവിധാനത്തിന്‍റെ കര്‍ക്കശമായ നിരീക്ഷണത്തിന്‍റെയും നടപടികളിലൂടേയും തടയിടാന്‍ ശ്രമിച്ചില്ലെങ്കില്‍ മാനസികാരോഗ്യം നഷ്ടപ്പെട്ട ശപ്തയൗവനങ്ങള്‍ ആകും ഉയിര്‍ കൊള്ളുക.
ഇന്ത്യയില്‍ പരമ്പരാഗതമായി മാനസികാരോഗ്യത്തെ അപേക്ഷിച്ച് ശാരീരിക ആരോഗ്യത്തിന് കൂടുതല്‍ ശ്രദ്ധയും പ്രാധാന്യവും ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളെക്കുറിച്ച് സാമൂ ഹികപരമായ കളങ്കബോധവും അവബോധമില്ലായ്മയും ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും സമീ പവര്‍ഷങ്ങളില്‍ മാനസികാരോഗ്യത്തിന്‍റെ പ്രാധാന്യത്തെ കുറിച്ചുള്ള അവബോധം വര്‍ദ്ധിച്ചു വരുന്നതായി കാണുന്നത് ശുഭോതര്‍ക്കമാണ്.
ഇന്ത്യയില്‍ അവബോധം വളര്‍ത്തുന്നതിനും മാനസികാരോഗ്യ സേവനങ്ങള്‍ മെച്ചപ്പെടു ത്തുന്നതിനുമുള്ള ശ്രമങ്ങള്‍ നടക്കുന്നുണ്ട്. 2017ലെ മാനസികാരോഗ്യ സംരക്ഷണ നിയമം ഈ ദിശയിലുള്ള ഒരു സുപ്രധാന ചുവടുവയ്പായിരുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, മാനസികാരോഗ്യവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കളങ്കബോധം കുറയ ്ക്കുന്നതിനും ശാരീരിക ആരോഗ്യ ത്തിന് തുല്യമായ പ്രാധാന്യവും വകയിരുത്തപ്പെടുന്ന വിഭവങ്ങളും മാനസികാരോഗ്യത്തിനും ലഭിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നതിനും ഇനിയും ഒരുപാട് ദൂരം പോകേണ്ടതുണ്ട്.
സാംസ്കാരിക മനോഭാവങ്ങളും സാമൂഹിക ധാരണകളും ഈ പൊരുത്തക്കേടില്‍ ഒരു പങ്കു വഹിക്കുന്നു. എന്നാല്‍ ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ക്ഷേമം ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്ന ആരോഗ്യത്തിന് സമഗ്രമായ സമീപനത്തിന്‍റെ ആവശ്യകതയെക്കുറിച്ചുള്ള അവബോധം വളരുന്നുമുണ്ട്. മാനസികാരോഗ്യ അവബോധം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും ആവശ്യമുള്ള വ്യക്തികള്‍ക്ക് പിന്തുണ നല്‍കുന്നതിനുമായി നിരവധി സന്നദ്ധ സംഘടനകളും പൊലീസും അഭിഭാഷകരും പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നു.
മാനസികാരോഗ്യ സംരക്ഷണ നിയമം 2017, ഇന്ത്യയിലെ ഒരു പ്രധാന നിയമനിര്‍മാണമാണ്. അത് മാനസിക രോഗങ്ങളുള്ള ആളുകളുടെ അവകാശങ്ങള്‍ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനും രാജ്യത്തെ മാനസികാരോഗ്യ സംരക്ഷണത്തിന്‍റെ ഗുണനിലവാരം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനും ലക്ഷ്യമിടുന്നു.
ഈ നിയമം ആത്മഹത്യയെ ക്രിമിനല്‍ കുറ്റമാക്കുന്നില്ല. അത് ഒരു കുറ്റകൃത്യമായല്ല, മാനസികക്ലേശത്തിന്‍റെ അടയാളമായാണ് നിയമത്തില്‍ വ്യവഹരിക്കപ്പെടുന്നത്.
ആത്മഹത്യചെയ്യാനുള്ള ഉദ്യമത്തെ പോലും കുറ്റകൃത്യമായി പരിഗണിക്കുന്ന ശിക്ഷാനിയമത്തിന്‍റെ കാര്‍ക്കശ്യങ്ങളില്‍ നിന്ന് മനുഷ്യത്വപരമായ സമീപനത്തിന്‍റെ വെളിച്ചം വീണു കിടക്കുന്നു ഈ നിയമത്തില്‍! ആത്മഹത്യയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സാമൂഹ്യ കളങ്കബോധം പൊതു ബോധത്തില്‍ നിന്ന് നീക്കം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ഒരു ചെറിയ ചുവടുവെയ്പായി ഇതിനെ കാണാം. മാനസികവിഹ്വലതകള്‍ അനുഭവിക്കുന്നവര്‍ക്ക് ചികിത്സയ്ക്കായുള്ള അവരുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകള്‍ വ്യക്തമാക്കുന്ന മുന്‍കൂര്‍ നിര്‍ദേശങ്ങള്‍ തയ്യാറാക്കാനും അവരുടെ ചികിത്സ സംബന്ധിച്ച് തീരുമാനങ്ങള്‍ എടുക്കാനും അവര്‍ക്ക് കഴിവില്ലെങ്കില്‍ ഒരു നോമിനേറ്റഡ് പ്രതിനിധിയെ നിയമിക്കാനും ഇത് വ്യക്തികളെ അനുവദിക്കുന്നു. മാനസികാരോഗ്യ സംരക്ഷണം, രഹസ്യസ്വഭാവം, ക്രൂരവും മനുഷ്യത്വരഹിതവും നിന്ദ്യവുമായ പെരുമാറ്റത്തില്‍ നിന്നുള്ള സംരക്ഷണം എന്നിവ ഉള്‍പ്പെടെ മാനസികരോഗമുള്ള വ്യക്തികളുടെ നിരവധി അവകാശങ്ങള്‍ ഈ നിയമം പ്രതിപാദിക്കുന്നു. മാനസിക രോഗമുള്ള ഓരോ വ്യക്തിക്കും മാനസികാരോഗ്യ സേവനങ്ങള്‍ ലഭ്യമാക്കപ്പെടാന്‍ അവകാശമുണ്ടെന്ന് നിയമം അനുശാസിക്കുന്നു. അത്യാവശ്യമായ സൈക്കോട്രോപിക് മരുന്നുകളിലേക്കുള്ള പ്രവേശനം ഉള്‍പ്പെടെ ആവശ്യമായ ചികിത്സാ സൗകര്യങ്ങള്‍ നല്‍കുന്നതിന് സര്‍ക്കാരിന് ഉത്തരവാദിത്തമുണ്ട്. മാനസിക രോഗമുള്ള വ്യക്തികളുടെ അവകാശങ്ങള്‍ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനും അഡ്മിഷന്‍, ചികിത്സ, ഡിസ്ചാര്‍ജ് നടപടിക്രമങ്ങള്‍ എന്നിവ അവലോകനം ചെയ്യുന്നതിനും പരാതികള്‍ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിനുമായി ഈ നിയമം ജില്ലാ തലത്തിലും സംസ്ഥാന തലത്തിലും മാനസികാരോഗ്യ അവലോകന ബോര്‍ഡുകള്‍ സ്ഥാപിക്കുന്നു. ഈ നിയമം പ്രായപൂര്‍ത്തിയാകാത്തവരില്‍ ഇലക്ട്രോ കണ്‍വെന്‍സീവ് തെറാപ്പി(ഇസി ടി)യുടെയും സൈക്കോ സര്‍ജറിയുടെയും ഉപയോഗം നിയന്ത്രിക്കുകയും മുതിര്‍ന്നവരുടെ അിറവോടെയുള്ള സമ്മതം(ഇന്‍ഫോ മ്ഡ് കണ്‍സെന്‍റ്) ആവശ്യപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. മാനസികാരോഗ്യ സ്ഥാപനങ്ങള്‍ക്ക് ഏറ്റവും കുറഞ്ഞ മാനദണ്ഡങ്ങള്‍ നിയന്ത്രി ക്കുകയും നിര്‍ദ്ദേശിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അവ ഗുണനിലവാരമുള്ള പരിചരണം നല്‍കുകയും മനുഷ്യാവകാശ മാനദണ്ഡങ്ങള്‍ പാലിക്കുകയും ചെയ്യണം.
ആരോഗ്യ സംരക്ഷണ വിദഗ്ധരെ പരിശീലിപ്പിക്കേണ്ടതിന്‍റെയും മാനസികാരോഗ്യത്തെ ക്കുറിച്ച് പൊതുജന അവബോധം വളര്‍ത്തുന്നതിന്‍റെയും മാനസിക രോഗവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കളങ്ക ബോധം പരിഹരിക്കുന്നതിന്‍റെയും ആവശ്യകത ഇത് ഊന്നിപ്പറയുന്നു.
മാനസികാരോഗ്യത്തിന് ക്ഷതമേല്‍പ്പിക്കുന്ന ഘടകങ്ങള്‍ പലതാണ്: ജൈവശാസ്ത്രപരമായ ഘടകങ്ങള്‍, മസ്തിഷ്ക രസതന്ത്രം, ഹോര്‍മോണ്‍ അസന്തുലിതാവസ്ഥ എന്നിവ മാനസികാ രോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങള്‍ക്ക് കാരണമാകും. പ്രതികൂല ജീവിത സംഭവങ്ങള്‍, ആഘാതം, ദുരുപയോഗം, വിട്ടുമാറാത്ത സമ്മര്‍ദ്ദത്തിന് വിധേയമാകല്‍ എന്നിവ മാനസി കാരോഗ്യത്തില്‍ കാര്യമായ സ്വാധീനം ചെലുത്തും. വ്യക്തിത്വ സവിശേഷതകള്‍, പ്രതിസന്ധികള്‍ നേരിടാനുള്ള കഴിവില്ലായ്മ, അമിത ചിന്ത, ചിന്താരീതികള്‍ എന്നിവ മാനസികക്ഷേമത്തെ സ്വാധീനി ക്കുന്നവയാണ്. ഒറ്റപ്പെടല്‍, സാമൂഹിക പിന്തുണയുടെ അഭാവം, വിവേചനം, മാനസികാരോഗ്യത്തെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള സാമൂഹിക കളങ്ക ബോധം എന്നിവ പ്രശ്നങ്ങള്‍ കൂടു തല്‍ വഷളാക്കും. മയക്കുമരുന്ന് അല്ലെങ്കില്‍ മദ്യം എന്നിവയുടെ ഉപയോഗം മാനസികാരോഗ്യ വൈകല്യങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കുകയോ മോശമാക്കുകയോ ചെയ്തേക്കാം. ചില രോഗങ്ങളോ മരുന്നുകളോ മാനസികാരോഗ്യത്തെ ബാധിക്കും. കുട്ടിക്കാലത്തെ അനുഭവങ്ങളും ആദ്യകാല അനുഭവങ്ങളും വളര്‍ന്നുവന്ന സാഹചര്യങ്ങളും ജീവിതത്തിലുടനീളം മാനസികാ രോഗ്യത്തെ സ്വാധീനിക്കും.
മസ്തിഷ്ക ക്ഷതങ്ങള്‍, അണുബാധകള്‍, അല്ലെങ്കില്‍ ന്യൂറോളജിക്കല്‍ ഡിസോര്‍ഡേഴ്സ് എന്നിവ മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങള്‍ പലപ്പോഴും ഈ ഘടകങ്ങളുടെ പരസ്പരബന്ധത്തിന്‍റെ ഫലമാണ് എന്നത് ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടതാണ്. രോഗനിര്‍ണയത്തിനും ചികിത്സയ്ക്കും വിദഗ്ധസഹായവും പിന്തുണയും തേടുന്നത് നിര്‍ണായകമാണ്.
മാനസികാരോഗ്യത്തെസംബന്ധിച്ചുള്ള നമ്മുടെ പൊതു ബോധത്തില്‍ ചില മാതൃകാ മാറ്റങ്ങള്‍ രൂപപ്പെടേണ്ടതുണ്ട്. മാനസിക രോഗങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സാമൂഹ്യകളങ്ക ബോധം കുറയ്ക്കുന്നതിന് മാനസികാരോഗ്യത്തെക്കുറിച്ച് സമൂഹത്തെ ബോധവല്‍ക്കരിക്കുക, മാനസികാരോഗ്യത്തെക്കുറിച്ച് തുറന്ന സംഭാഷണങ്ങള്‍ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക, മാനസികാ രോഗ്യ പരിപാലന സേവനങ്ങളിലേക്കുള്ള മെച്ചപ്പെട്ട ലഭ്യതയ്ക്കു വേണ്ടി വാദിക്കുക, ആവശ്യമുള്ള വ്യക്തികള്‍ക്ക് ചികിത്സയും പിന്തുണയും എളുപ്പത്തില്‍ ലഭ്യമാക്കുക, മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളുള്ളവര്‍ക്ക് വീട്ടിലോ ജോലിസ്ഥലത്തോ സമൂഹത്തിലോ ആകട്ടെ അവര്‍ക്ക് പിന്തുണ നല്‍കുകയും വിവേചനരഹിതവുമായ അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്യുക, മാനസികാരോഗപ്രശ്നങ്ങള്‍ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്ന ആളുകളോട് സഹാനുഭൂതിയും അനുകമ്പയും കാണിക്കുക. കാരണം സുഹൃത്തുക്കളുടെയും കുടുംബാംഗങ്ങളുടെയും ധാരണയും പിന്തുണയും അവര്‍ക്ക് നിര്‍ണായകമാണ്. മാനസികാരോഗ്യ ബോധവല്‍ക്കരണ കാമ്പെയ്നുകളിലും പൊതുധാരണ വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള സംരംഭങ്ങളിലും പിന്തുണയും പങ്കുചേരലും ഉറപ്പാക്കുക, വിവേചന വിരുദ്ധ നടപടികള്‍ ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളുള്ള വ്യക്തികളുടെ അവകാശങ്ങളും ക്ഷേമവും സംരക്ഷിക്കുന്ന നയങ്ങള്‍ക്കും നിയമങ്ങള്‍ക്കും വേണ്ടി വാദിക്കുക, സമ്മര്‍ദ്ദം കുറയ്ക്കല്‍, പ്രതിരോധ ശേഷി വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കല്‍, നേരത്തെയുള്ള ഇടപെടല്‍ പരിപാടികള്‍ തുടങ്ങിയ പ്രതിരോധ നടപടികളിലൂടെ മാനസികാരോഗ്യം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക, വ്യക്തികള്‍ക്ക് അവരുടെ അനുഭവങ്ങള്‍ പങ്കിടാനും പരസ്പരം വൈകാരിക പിന്തുണ നല്‍കാനും കഴിയുന്ന പിയര്‍ സപ്പോര്‍ട്ട് ഗ്രൂപ്പുകളെയും നെറ്റ് വർക്കുകളെയും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക, ജീവനക്കാരുടെ ക്ഷേമത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുകയും ജോലിസ്ഥലത്തെ മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങള്‍ പരിഹരിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന നയങ്ങ ള്‍ക്കൊപ്പം മാനസിക ആരോഗ്യമുള്ള ജോലിസ്ഥലങ്ങള്‍ സൃഷ്ടിക്കുക.
മാനസികാരോഗ്യ വെല്ലുവിളികളെ അഭിമുഖീകരിക്കുന്നതില്‍ സമൂഹം നിര്‍ണായക പങ്ക് വഹിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് നാമോര്‍ക്കണം. കാരണം ആരോഗ്യമുള്ള മനസ്സിലേ ആരോഗ്യമുള്ള ശരീരം ഉണ്ടാകൂ.
