പ്രഫ. ഷാജി ജോസഫ്
The Count of Monte-Cristo (France/178 minutes/2024)
Directors: Alexandre de La Patelliere-Matthieu Delaporte
സാഹിത്യത്തില്‍ നിന്നും സിനിമയിലേക്കുള്ള രൂപാന്തരങ്ങളുടെ ചരിത്രത്തില്‍, അലക്‌സാണ്ടര്‍ ഡ്യുമസിന്റെ ‘ദി കൗണ്ട് ഓഫ് മോണ്ടി ക്രിസ്റ്റോ’ പോലെ ശക്തമായി നിലനില്‍ക്കുന്ന രചനകള്‍ വളരെ കുറവാണ്. മാത്യു ഡെലാപോര്‍ട്ടെയും, അലക്‌സാണ്ടര്‍ ഡി ലാ പറ്റെലീരെയും ചേര്‍ന്ന് സംവിധാനം ചെയ്ത 2024 ലെ ഫ്രഞ്ച് സിനിമാറ്റിക് പതിപ്പ്, ഈ ക്ലാസിക് ആഖ്യാനത്തിന് പുതുജീവന്‍ നല്‍കുന്നു, ദൃശ്യപരമായി സമ്പന്നവും വൈകാരികമായി മികച്ചതും ആയ ഒരു അനുഭവം, അത് നോവലിനെ ഒരേസമയം ബഹുമാനിക്കുകയും പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
നെപ്പോളിയന്‍ വിരുദ്ധ ഫ്രാന്‍സിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തില്‍, പിയറി നൈനി ജീവനേകിയ എഡ്മണ്ട് ഡാന്റസിന്റെ വേദനാജനകമായ യാത്രയെ ഈ സിനിമ വിവരിക്കുന്നു. വഞ്ചനയെത്തുടര്‍ന്ന് തെറ്റായി തടവിലാക്കപ്പെട്ട ഡാന്റസ് 14 വര്‍ഷം വിലക്കപ്പെട്ട ചാറ്റോ ഡി’ ഇഫ് ജയിലില്‍ അടക്കപ്പെടുന്നു. രക്ഷപ്പെടുമ്പോള്‍, അവന്‍ മോണ്ടി ക്രിസ്റ്റോ ദ്വീപില്‍ മറഞ്ഞിരിക്കുന്ന നിധി കണ്ടെത്തുകയും മോണ്ടി ക്രിസ്റ്റോയുടെ നിഗൂഢ കൗണ്ട് ആയി സ്വയം അവരോധിക്കുകയും, തന്നോട് തെറ്റ് ചെയ്തവര്‍ക്കെതിരെ സൂക്ഷ്മമായി പ്രതികാരം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. നിഷ്‌കളങ്കനായ നാവികനില്‍ നിന്ന് പ്രതികാരദാഹിയായ മനുഷ്യനിലേക്കുള്ള പിയറി നൈനിയുടെ പരിവര്‍ത്തനം അതിശയകരമാണ്. പ്രതികാരത്താല്‍ വലയുകയും നീതിക്കുവേണ്ടി കൊതിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഒരു മനുഷ്യന്റെ സൂക്ഷ്മമായ പരിണാമത്തെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചിത്രീകരണം പകര്‍ത്തുന്നു. മുന്‍കാല പ്രണയത്തിനും വര്‍ത്തമാനകാല യാഥാര്‍ത്ഥ്യങ്ങള്‍ക്കുമിടയില്‍ അകപ്പെട്ട ഒരു സ്ത്രീയുടെ വൈകാരിക സംഘര്‍ഷത്തെ ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്ന മെര്‍സിഡസ് ഹെരേരയായി അനൈസ് ഡെമോസ്റ്റിയര്‍ ഹൃദയസ്പര്‍ശിയായ പ്രകടനം കാഴ്ചവയ്ക്കുന്നു. ഫെര്‍ണാണ്ട് ഡി മോര്‍സെര്‍ഫായി ബാസ്റ്റിയന്‍ ബൗയിലണും, ജെറാര്‍ഡ് ഡി വില്ലെഫോര്‍ട്ടായി ലോറന്റ് ലാഫിറ്റും ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള സഹതാരങ്ങള്‍ സങ്കീര്‍ണ്ണതകളെ അടിവരയിടുന്ന പാളികളുള്ള പ്രകടനങ്ങളാല്‍ ആഖ്യാനത്തെ സമ്പന്നമാക്കുന്നു.
ഛായാഗ്രാഹകന്‍ നിക്കോളാസ് ബോള്‍ഡക്ക്, പത്തൊന്‍പതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഫ്രാന്‍സിന്റെ ഗാംഭീര്യം പകര്‍ത്തുന്നു, ആഡംബരപൂര്‍ണ്ണമായ പാരീസിയന്‍ സലൂണുകള്‍ മുതല്‍ ചാറ്റോ ഡി’ ഇഫിന്റെ വിജനവും ക്രൂരവുമായ അന്തരീക്ഷം വരെ. സൂക്ഷ്മമായ സെറ്റ് ഡിസൈനുകളും ആധികാരിക വസ്ത്രങ്ങളും കാഴ്ചക്കാരെ ആ കാലഘട്ടത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്നു.
അതേസമയം ജെറോം റെബോട്ടിയറുടെ ഉജ്ജ്വലമായ സ്‌കോര്‍ നിരാശയുടെയും പിരിമുറുക്കത്തിന്റെയും വിജയത്തിന്റെയും നിമിഷങ്ങളിലൂടെ തടസ്സമില്ലാതെ ഇഴചേര്‍ന്ന് സിനിമയുടെ വൈകാരിക സ്പന്ദനങ്ങളെ ഊന്നിപ്പറയുന്നു. ഡുമാസിന്റെ വിപുലമായ നോവലിനെ 178 മിനിറ്റ് ദൈര്‍ഘ്യമുള്ള ഒരു സിനിമയാക്കി ചുരുക്കുന്നതിന് തിരഞ്ഞെടുത്ത കഥപറച്ചില്‍ ആവശ്യമാണ്. യഥാര്‍ത്ഥ കഥയുടെ സത്ത കേടുകൂടാതെയിരിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കിക്കൊണ്ട്, ആഖ്യാന യോജിപ്പ് നിലനിര്‍ത്തിക്കൊണ്ട് സംവിധായകര്‍ ഈ വെല്ലുവിളിയെ സമര്‍ത്ഥമായി കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നു. ചില ഉപകഥകള്‍ സുഗമമാക്കിയിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, വിശ്വാസവഞ്ചന, പ്രതികാരം എന്നിവയില്‍ ഊന്നിയ പ്രധാന പ്രമേയം പൂര്‍ണ്ണമായും പറഞ്ഞു വയ്ക്കുന്നതില്‍ സിനിമ വിജയിക്കുന്നു. മനഃപൂര്‍വ്വമാണെങ്കിലും, കഥാപാത്ര വികസനത്തിനും കഥാസന്ദര്‍ഭത്തിലെ സങ്കീര്‍ണ്ണതകള്‍ക്കും സ്വാഭാവികമായി വികസിക്കാന്‍ ഈ വേഗത അനുവദിക്കുന്നു, അത് സമകാലിക പ്രേക്ഷകരെ ആകര്‍ഷിക്കുന്നു.
‘ദി കൗണ്ട് ഓഫ് മോണ്ടി ക്രിസ്റ്റോ’ ഫ്രഞ്ച് ചരിത്രത്തിലെ നെപ്പോളിയന്റെ പതനത്തിനു തൊട്ടുപിന്നാലെയുള്ള ഊര്‍ജ്ജസ്വലമായ കാലഘട്ടത്തിലെ, രാഷ്ട്രീയ പ്രക്ഷുബ്ധതകള്‍ക്കിടയില്‍ എഴുതിയതാണ്. ആ കാലഘട്ടത്തിന്റെ മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന സാമൂഹിക, രാഷ്ട്രീയ ഭൂപ്രകൃതികളെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്ന ഒരു കഥ എഴുതാന്‍ അലക്‌സാണ്ടര്‍ ഡുമാസ് യഥാര്‍ത്ഥ ജീവിത സംഭവങ്ങളെ ആശ്രയിച്ചു.
ലോകചരിത്രത്തില്‍ത്തന്നെ ഒരു രചനയെ ചേര്‍ത്തുപിടിച്ചു ഇത്രയേറെ പുനര്‍ ആവിഷ്‌ക്കാരങ്ങള്‍ ഉള്ളതായി കാണുന്നില്ല. നിരവധിയായ സിനിമകള്‍ക്കും നാടകങ്ങള്‍ക്കും കാരണമായി ഈ മഹത്തായ നോവല്‍. 1844 ഓഗസ്റ്റില്‍ ഫ്രഞ്ച് ജേണലായ ‘ദി ഡിബേറ്റ്‌സില്‍’ പതിനെട്ട് ഭാഗങ്ങളായി പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ട ഈ നോവല്‍ പുതിയ കാലഘട്ടത്തിലും നോവല്‍ സാഹിത്യത്തില്‍ തലയുയര്‍ത്തി നില്‍ക്കുന്നു. വളരെ വേഗത്തില്‍ ലോകമെമ്പാടും നോവല്‍ പ്രചരിച്ചു അത് വിവിധ ഭാഷകളിലെ നാടകങ്ങളിലേക്കും സിനിമകളിലേക്കും ദൃശ്യാവിഷ്‌ക്കാരങ്ങളായി മാറി. സിനിമയും സീരിയലുകളായും നാടകങ്ങളായും ഓരോ ഭാഷയിലും മോണ്ടി ക്രിസ്റ്റോ അവതരിപ്പിക്കപ്പെട്ടു.
മോണ്ടി ക്രിസ്റ്റോ (ഫ്രാന്‍സ്, 1908) ആദ്യകാല ചലച്ചിത്രാവിഷ്‌കാരങ്ങളില്‍ ഒന്നായ ഈ ഹ്രസ്വ നിശബ്ദ പതിപ്പ്. മോണ്ടി ക്രിസ്റ്റോ (ഫ്രാന്‍സ്, 1922) ജോണ്‍ ഗില്‍ബെര്‍ട്ടിനെ നായകനാക്കി എമ്മെറ്റ് ജെ. ഫ്‌ലിന്‍ സംവിധാനം ചെയ്ത നിശബ്ദ ചിത്രം. ദി കൗണ്ട് ഓഫ് മോണ്ടി ക്രിസ്റ്റോ (യുഎസ്എ, 1934) റോബര്‍ട്ട് ഡൊണാറ്റിനെ നായകനാക്കി റോളണ്ട് വി. ലീ സംവിധാനം ചെയ്തു. മോണ്ടി ക്രിസ്റ്റോ (ഫ്രാന്‍സ്, 1943). റോബര്‍ട്ട് വെര്‍ണെ സംവിധാനം ചെയ്ത ഫ്രഞ്ച് പതിപ്പ്. ദി കൗണ്ട് ഓഫ് മോണ്ടി ക്രിസ്റ്റോ (ഫ്രാന്‍സ്/ഇറ്റലി, 1954) ജീന്‍ മറായിസ് അഭിനയിച്ച പതിപ്പ്. ദി കൗണ്ട് ഓഫ് മോണ്ടി ക്രിസ്റ്റോ (യുഎസ്എ- ടിവി സിനിമ, 1975) പേരുകേട്ട ഒരു ജനപ്രിയ ടെലിവിഷന്‍ പതിപ്പായിരുന്നു ഇത്. ദി കൗണ്ട് ഓഫ് മോണ്ടി ക്രിസ്റ്റോ (യുഎസ്എ,2002). ദി കൗണ്ട് ഓഫ് മോണ്ടി ക്രിസ്റ്റോ (ഫ്രാന്‍സ്, 2024)…ഇവയായിരുന്നു പ്രധാന സിനിമകള്‍.
1908-ല്‍ ആരംഭിച്ച മോണ്ടിക്രിസ്റ്റോയുടെ ചലച്ചിത്ര ആവിഷ്‌കാരം 2024- ലും തുടര്‍ന്നു കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. കൂടാതെ ഫ്രാന്‍സ്, ഇറ്റലി, യുകെ എന്നീ രാജ്യങ്ങളില്‍ നിരവധി ടിവി- മിനി സീരീസുകള്‍, ആനിമേറ്റഡ് പതിപ്പുകള്‍, കുട്ടികള്‍ക്കുള്ള അഡാപ്‌റ്റേഷനുകള്‍ മുതലായവയും ഓരോ കാലങ്ങളില്‍ റിലീസ് ചെയ്യുകയുണ്ടായി. പ്രണയവും പകയും പ്രതികാരവും ഓരോ നാടിന്റെയും പശ്ചാത്തലത്തിലേക്ക് മാറ്റി സൃഷ്ടിച്ചുകൊണ്ട് നിരവധി സൃഷ്ടികള്‍ ലോക സിനിമയില്‍ ഉണ്ടായി. 1982-ല്‍ മലയാളത്തില്‍ ഇറങ്ങിയ, ജിജോ പുന്നൂസ് സംവിധാനം ചെയ്ത ‘പടയോട്ടം’ എന്ന സിനിമ പ്രചോദനം ഉള്‍ക്കൊണ്ടത് ‘കൗണ്ട് ഓഫ് മോണ്ടി ക്രിസ്റ്റോ’ എന്ന സിനിമയില്‍ നിന്നായിരുന്നു എന്ന് നിര്‍മ്മാതാക്കള്‍ തന്നെ സമ്മതിക്കുന്നുണ്ട്.
77-ാമത് കാന്‍ ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവലില്‍ പ്രീമിയര്‍ ചെയ്ത’ദി കൗണ്ട് ഓഫ് മോണ്ടി ക്രിസ്റ്റോ’ ഇതിനകം ഏറെ പ്രേക്ഷക ശ്രദ്ധ നേടി. വിജയകരമായ അഡാപ്‌റ്റേഷനായി നിലകൊള്ളുന്ന സിനിമ കാലാതീതവും സമയബന്ധിതവുമായ ഒരു സിനിമാറ്റിക് അനുഭവം പ്രദാനം ചെയ്യുന്നു.
