പ്രൊഫ. ഷാജി ജോസഫ്
ലോകം അഭയാര്‍ത്ഥികളെ, പ്രത്യേകിച്ച് അനാഥ ബാല്യങ്ങളെക്കൊണ്ട് നിറയുകയാണ് എന്ന യാഥാര്‍ഥ്യം വിളിച്ചു പറയുകയാണ് ലെബനീസ് ചിത്രമായ ‘കഫര്‍ണാം.’ തിരിച്ചറിയല്‍ രേഖകളില്ലാത്ത അനാഥ ബാല്യങ്ങള്‍, ദാരിദ്ര്യവും അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ബാലവേലയിലും തളച്ചിടുന്ന ജീവിതങ്ങള്‍. ദാരിദ്ര്യം, അനീതി, സാമൂഹിക അവഗണന എന്നിവയുടെ പശ്ചാത്തലത്തില്‍ തങ്ങളുടെ നിയന്ത്രണത്തിനപ്പുറമുള്ള ഗുരുതരമായ സാഹചര്യങ്ങളെ അഭിമുഖീകരിക്കാന്‍ നിര്‍ബന്ധിതരാകുന്ന കുട്ടികളുടെ പോരാട്ടങ്ങളിലേക്ക് കഫര്‍ണാം വെളിച്ചം വീശുന്നു.
സമകാലീന ലെബനനിലെ പാര്‍ശ്വവല്‍ക്കരിക്കപ്പെട്ട സമൂഹങ്ങള്‍ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന പരുഷമായ യാഥാര്‍ത്ഥ്യങ്ങളിലേക്ക് ആഴ്ന്നിറങ്ങുന്നു, നദീന്‍ ലബാക്കി സംവിധാനം ചെയ്ത് 2018-ല്‍ പുറത്തിറങ്ങിയ സിനിമ കഫര്‍ണാം. ഉറവറ്റാത്ത പ്രതീക്ഷയോടെ ബെയ്‌റൂട്ടിലെ തെരുവുകളിലൂടെ സഞ്ചരിക്കുന്ന സൈന്‍ അല്‍ റഫീയ മിഴിവോടെ അവതരിപ്പിച്ച, സെയിന്‍ എന്ന ബാലന്റെ കണ്ണുകളിലൂടെയാണ് സിനിമ പുരോഗമിക്കുന്നത്.
ലോകം അഭയാര്‍ത്ഥികളെ, പ്രത്യേകിച്ച് അനാഥ ബാല്യങ്ങളെക്കൊണ്ട് നിറയുകയാണ് എന്ന യാഥാര്‍ഥ്യം വിളിച്ചു പറയുകയാണ് ലെബനീസ് ചിത്രമായ കഫര്‍ണാം. തിരിച്ചറിയല്‍ രേഖകളില്ലാത്ത അനാഥ ബാല്യങ്ങള്‍, ദാരിദ്ര്യവും അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ബാലവേലയിലും തളച്ചിടുന്ന ജീവിതങ്ങള്‍.
സംവിധായക നദീന്‍ ലബാക്കി ദീര്‍ഘനാളായുള്ള ഗവേഷണങ്ങളിലൂടെ കണ്ടതും അനുഭവിച്ചതുമായ കാര്യങ്ങളാണ് സിനിമയില്‍ നാം കാണുന്ന ജീവിതങ്ങള്‍. അവ നിരാലംബരായ ആള്‍ക്കൂട്ടങ്ങളിലും തടങ്കല്‍ കേന്ദ്രങ്ങളിലും ജുവനൈല്‍ ജയിലുകളിലും നിന്ന് കണ്ടെടുത്തതാണ്. പ്രധാന കഥാപാത്രങ്ങളായ കുട്ടികളെ എല്ലാംതന്നെ കുടിയേറ്റ പ്രദേശത്തെ തെരുവില്‍നിന്നു കണ്ടെത്തുകയായിരുന്നു സംവിധായക.
സിനിമ ലോകശ്രദ്ധയില്‍ വന്ന ശേഷം പ്രധാന കഥാപാത്രമായ സെയ്‌നും മാതാപിതാക്കള്‍ക്കും നോര്‍വ്വെ പൗരത്വം നല്‍കി. അവിടെ സെയിന്‍ സ്‌കൂളില്‍ ചേര്‍ന്ന് എഴുതാനും വായിക്കാനും പഠിച്ചു. അഭയാര്‍ത്ഥി കുട്ടികള്‍ ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള പ്രൊഫഷണലല്ലാത്ത അഭിനേതാക്കളുടെ കൂട്ടം അരികുകളിലെ ജീവിത ചിത്രീകരണത്തിന് വിശ്വാസ്യത നല്‍കുന്നു. കാണികളില്‍ ആശ്വാസം പകര്‍ന്ന് സെയ്‌ന്റെ നിഷ്‌ക്കളങ്കമായ ചിരിയോടൊപ്പമാണ് സിനിമ അവസാനിക്കുന്നത്. 2018ലെ കാന്‍ ഇന്റര്‍നാഷണല്‍ ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവലില്‍ സിനിമാപ്രേമികള്‍ എഴുന്നേറ്റുനിന്ന് മിനിറ്റുകള്‍ നീണ്ടുനിന്ന കൈയടിയോടെയാണ് സിനിമക്ക് ആദരം അര്‍പ്പിച്ചത്. കാന്‍ ഫെസ്റ്റിവലിന്റെ ചരിത്രത്തില്‍ ആദ്യമായിരുന്നു ഇത്തരത്തില്‍ പ്രേക്ഷകരുടെ ഭാഗത്തു നിന്നുള്ള പ്രതികരണം. 2018ലെ മികച്ച വിദേശഭാഷാ ചിത്രത്തിനുള്ള ഓസ്‌കര്‍ നോമിനേഷനും ഈ ചിത്രം കരസ്ഥമാക്കി. പ്രശസ്ത നടിയും സവിധായകയുമായ നദീന്‍ ലബാകിയുടെ കാരമല്‍ (2007), വേര്‍ ഡു വി ഗോ നൗ? (2011) എന്നീ മുന്‍ ചിത്രങ്ങളും പ്രേക്ഷകശ്രദ്ധ ആകര്‍ഷിച്ചവയാണ്.
ദാരിദ്ര്യം, അനീതി, സാമൂഹിക അവഗണന എന്നിവയുടെ പശ്ചാത്തലത്തില്‍ തങ്ങളുടെ നിയന്ത്രണത്തിനപ്പുറമുള്ള ഗുരുതരമായ സാഹചര്യങ്ങളെ അഭിമുഖീകരിക്കാന്‍ നിര്‍ബന്ധിതരാകുന്ന കുട്ടികളുടെ പോരാട്ടങ്ങളിലേക്ക് കഫര്‍ണാം വെളിച്ചം വീശുന്നു.
ഛായാഗ്രാഹകന്‍ ക്രിസ്റ്റഫര്‍ ഔണ്‍ ബെയ്‌റൂട്ടിലെ താറുമാറായ തെരുവുകളിലൂടെ ക്യാമറയുമായി സഞ്ചരിച്ച് യാഥാര്‍ത്ഥ്യത്തോടെ ചിത്രീകരിച്ച സമ്പന്നമായ ദൃശ്യങ്ങള്‍ സമൂഹത്തിന്റെ അരികുകളിലെ ജീവിതത്തിന്റെ നേര്‍ചിത്രങ്ങളാണ്. ദൈനംദിന കാഴ്ചകളും ശബ്ദങ്ങളും പോരാട്ടങ്ങളും അതീവ ശ്രദ്ധയോടെ പകര്‍ത്തിയിരിക്കുന്നു സിനിമയില്‍.
അതിശക്തമായ പ്രതികൂല സാഹചര്യങ്ങളെ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന സെയ്‌നിന്റെ ചെറുത്തുനില്‍പ്പാണ് സിനിമയുടെ കാതല്‍. കടുത്ത ദാരിദ്ര്യത്തിലും അവഗണനയിലും ജനിച്ച സെയ്ന്‍ ചെറുപ്പം മുതലേ ബുദ്ധിമുട്ടുകളുടെയും ചൂഷണങ്ങളുടെയും ലോകത്തേക്കാണ് എത്തിപ്പെടുന്നത്. മാതാപിതാക്കളുടെ അവഗണന കാരണം തനിക്കും സഹോദരങ്ങള്‍ക്കും വേണ്ടി ജീവിക്കാന്‍ നിര്‍ബന്ധിതനായ സെയ്‌നിന്റെ ജീവിതയാത്ര, മറികടക്കാന്‍ കഴിയാത്ത പ്രതിബന്ധങ്ങളെ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന മനുഷ്യ പ്രതിരോധത്തിന്റെ തെളിവായി മാറുന്നു, അതുവഴി 12 വയസ്സുള്ള സെയ്‌നിനെ നാം കൂടുതല്‍ അടുത്തറിയുന്നു. 11 വയസ്സുള്ള സഹോദരിയെ ഒരു വയസ്സന് വിവാഹം ചെയ്തുകൊടുക്കുവാന്‍ തീരുമാനിച്ച മാതാപിതാക്കളുടെ നടപടിയില്‍ അവന്‍ അസന്തുഷ്ടനാണ്. തന്നെ ലോകത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്ന കുറ്റത്തിന് മാതാപിതാക്കള്‍ക്കെതിരെ കേസ് കൊടുക്കാനുള്ള സെയ്‌ന്റെ തീരുമാനമാണ് കഫര്‍നാമിന്റെ ആഖ്യാനത്തിന്റെ കേന്ദ്രബിന്ദു.
ഈ ധീരവും പ്രകോപനപരവുമായ പ്രവൃത്തി, കഷ്ടപ്പാടുകളില്‍ നിന്നും ദാരിദ്ര്യങ്ങളില്‍ നിന്നും മുക്തമായ ജീവിതത്തിനുള്ള കുട്ടികളുടെ അന്തര്‍ലീനമായ അവകാശങ്ങളെക്കുറിച്ചുമുള്ള ചോദ്യങ്ങളായി അവശേഷിക്കുന്നു.
സിനിമയുടെ ആഖ്യാനത്തിന്റെ വൈകാരിക തീവ്രതയെ അടിവരയിടുന്ന ഖാലിദ് മൗസനാര്‍ ചെയ്ത ഉദ്വേഗജനകമായ പശ്ചാത്തല സംഗീതം കഫര്‍ണാമിനെ വ്യത്യസ്തമാക്കുന്നു.
ദാരിദ്ര്യം, കുടിയേറ്റം, ബാലവേല, കുട്ടികളുടെ അവകാശങ്ങള്‍ തുടങ്ങിയ സങ്കീര്‍ണമായ വിഷയങ്ങള്‍ സിനിമ ചര്‍ച്ച ചെയ്യുന്നു. എത്യോപ്യന്‍ കുടിയേറ്റക്കാരായ രാഹിലും അവളുടെ കുഞ്ഞുമകന്‍ യോനാസും ഉള്‍പ്പെടെ വിവിധ കഥാപാത്രങ്ങളുമായുള്ള സെയ്‌നിന്റെ ഇടപെടലുകളിലൂടെ, പാര്‍ശ്വവല്‍ക്കരിക്കപ്പെട്ട സമൂഹങ്ങളുടെ ദുരവസ്ഥയിലേക്കും പ്രതികൂല സാഹചര്യങ്ങളെ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന ഐക്യദാര്‍ഢ്യത്തിലേക്കും വെളിച്ചം വീശുന്നു.
സാമൂഹിക അനീതിക്കെതിരെ രൂക്ഷമായ വിമര്‍ശനം ഉന്നയിക്കുമ്പോഴും, ഇരുട്ടിന്റെ നടുവില്‍ സൗന്ദര്യത്തിന്റെയും മാനവികതയുടെയും നിമിഷങ്ങള്‍ കണ്ടെത്തുന്നുണ്ട് സിനിമയില്‍. പ്രയാസങ്ങള്‍ക്കിടയിലും അതിലെ കഥാപാത്രങ്ങളുടെ പ്രതിരോധശേഷിയും ചാതുര്യവും ഉയര്‍ത്തിക്കാട്ടിക്കൊണ്ട്, ഊഷ്മളതയുടെയും അനുകമ്പയുടെയും നിമിഷങ്ങള്‍ സംവിധായക വിദഗ്ധമായി സിനിമയില്‍ സന്നിവേശിപ്പിക്കുന്നു.
ശ്രദ്ധേയമായ ആഖ്യാനത്തിലൂടെയും അസാധാരണമായ പ്രകടനങ്ങളിലൂടെയും പ്രമേയപരമായ ആഴത്തിലൂടെയും, നിരാശരായ മനുഷ്യാവസ്ഥയെയും പ്രത്യാശയുടെ ശാശ്വത ശക്തിയെയും കുറിച്ചുള്ള അറിവ് സിനിമ പ്രദാനം ചെയ്യുന്നു. പാര്‍ശ്വവല്‍ക്കരിക്കപ്പെട്ടവരുടെ പോരാട്ടങ്ങളില്‍ വെളിച്ചം വീശിക്കൊണ്ട്, സമൂഹത്തിന്റെ അരികില്‍ നിലനില്‍ക്കുന്നവരോട് സഹാനുഭൂതിയും അനുകമ്പയും നല്‍കി, നാം ജീവിക്കുന്ന ലോകത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അസുഖകരമായ സത്യങ്ങളെ അഭിമുഖീകരിക്കാന്‍ സിനിമ കാഴ്ചക്കാരെ ക്ഷണിക്കുന്നു.
ദാരിദ്ര്യം, അനീതി, സാമൂഹിക അവഗണന എന്നിവയുടെ പശ്ചാത്തലത്തില്‍, തങ്ങളുടെ നിയന്ത്രണത്തിനപ്പുറമുള്ള ഗുരുതരമായ സാഹചര്യങ്ങളെ അഭിമുഖീകരിക്കാന്‍ നിര്‍ബന്ധിതരാകുന്ന അനാഥ ബാല്യങ്ങളുടെ പോരാട്ടങ്ങളിലേക്ക് സിനിമ വെളിച്ചം വീശുന്നു. നാല് വര്‍ഷത്തോളം ഈ സിനിമക്കു വേണ്ടി പ്രവര്‍ത്തിച്ച സംവിധായക നദീന്‍ ലബാക്കി അഭിനന്ദനങ്ങള്‍ അര്‍ഹിക്കുന്നു.
